Szczodroki
- Szczegóły
- Kategoria: woj.świętokrzyskie
- Opublikowano: niedziela, 21 lipiec 2013 09:43
- Odsłony: 12189
Źródło:Ministerstwo Rozwoju Rolnictwa i Wsi
Wygląd:
Pieczywo pszenne o złotobrązowej skórce, posypanej makiem lub cukrem.
Kształt:
Półksiężyc, na przekroju owalny.
Wielkość:
Od 5 do 15 cm długości.
Konsystencja:
Stała, zwięzła, w środku konsystencja wilgotnego ciasta. Zewnętrzna skórka krucha i chrupiąca.
Smak i zapach:
Zapach typowego ciasta drożdżowego i śmietany. Smak słodkawo-słony.
Barwa (zewnętrzna i na przekroju) :
Skórka szczodroka z zewnątrz o barwie od jasnozłotej do złotobrązowej (w zależności od czasu pieczenia). Po przekrojeniu ciasta jasna, kremowa barwa.
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu:
Nazwa rogalików pochodzi od „szczodrego wieczoru” – tak w średniowieczu określano Wigilię Bożego Narodzenia, podczas której składano sobie życzenia i obdarowywano się podarunkami. Na początku XX wieku „szczodrym wieczorem” został nazwany dzień 6 stycznia (Święto Trzech Króli). Niektórzy nazwę szczodroków wiążą z dobrymi i szczodrymi gospodyniami. W dawnej Polsce z dniem 6 stycznia jest związany obrzęd „chodzenia po szczodrokach”. Każda z gospodyń częstowała przybywających pod dom kolędników słodkimi rogalikami. Miało to zapewnić szczęście, urodzaj na polach oraz dostatek w nadchodzącym Nowym Roku. Skąpe i leniwe gospodynie, które nie przygotowały rogalików i nie poczęstowały kolędników, czekała zła wróżba na kolejny rok. Tradycja wypiekania rogalików przekazywana była z pokolenia na pokolenie. „Do wyrobu szczodroków potrzebne są takie produkty jak masło, mleko, drożdże, cukier, sól, śmietana. Przygotowujemy rozczyn drożdżowy, mąkę przesiewamy przez sito, łączymy z rozczynem i dokładnie mieszamy, aż ciasto odchodzi od ręki i odstawiamy w ciepłe miejsce do wyrośnięcia. Z przygotowanego ciasta formujemy małe rogaliki – rogi zawijamy do siebie i pieczemy w piecu chlebowym 25 minut. Należy pamiętać o tym, iż wszystkie półprodukty muszą mieć jednakową temperaturę, aby wypiekł się udał” (Wywiad etnograficzny przeprowadzony z mieszkańcami w powiecie jędrzejowskim). Podczas wypieku rogalików w kuchni i przy piecach zbierały się wszystkie kobiety mieszkające w danym gospodarstwie. Towarzyszyła temu miła i ciepła atmosfera, a zapach drożdżowego ciasta unosił się po całym domu. W ostatnich latach przepis na szczodroki uległ zmianie. Coraz częściej rogaliki wypiekane są z różnym nadzieniem, np. z marmoladą, dżemem bądź z kapustą. Wynika to ze zmieniających się upodobań oraz smaków konsumentów, a także z ilości dostępnych produktów na rynku.