Chleb żytni gruszowski
- Szczegóły
- Kategoria: woj.małopolskie
- Opublikowano: sobota, 10 sierpień 2013 13:46
- Odsłony: 13317
Źródło:Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Gdzie kupić: Gruszów Wielki, powiat dąbrowski, piekarnia SOKOŁOWSKICH https://www.youtube.com/watch?v=ZwHVpR5w6fU Janina i Andrzej Sokołowscy – Gruszów Wielki 6, tel. 14 642-39-5
Wygląd:
Duży, okrągły bochenek z matową popękaną skórką. W przekroju miąższ z małymi pęcherzykami powietrza.
Kształt:
Okrągły, w przekroju owalny.
Wielkość:
Średnica do 32 cm, waga do 2,25 kg.
Konsystencja:
Chleb lekko wilgotny, dość zbity, skórka chrupiąca.
Smak i zapach:
Lekko kwaśny, mało słony, wyczuwalny zapach palonego drewna i świeżego żyta.
Barwa (zewnętrzna i na przekroju) :
Skórka ciemnobrązowa, oprószona białą mąką.
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu:
Bolesław Kuźmiński, autor książki pt. „100 wieków chleba” pisał: „Zachowując starą tradycję szacunku do chleba lud polski do dziś w wielu okolicach nazywa chleb świętym, a także i ziemię, która rodziła chleb, świętą ziemią”. Na terenie Powiśla Dąbrowskiego, a tym samym w Gruszowie Wielkim wypiekano chleb niemal w każdym gospodarstwie domowym. Tradycje wypieków przechodziły z pokolenia na pokolenie, a chleb wypiekano zwykle raz w tygodniu, w zależności od wielkości rodziny. Od ponad 45 lat chleb żytni gruszowski wypiekany jest według tej samej receptury. „Po babci, była w domu stara drewniana dzieża, w której urabiała zaczyn, a przyrządzała go wg starej receptury tzn. dodawała do resztki surowego ciasta z poprzedniego wypieku żytniej mąki i letniej wody i wszystko razem powolutku zamieszała i odstawiała do wyrośnięcia na dzień następny. Następnego dnia na wieczór do zaczynu dodawała kwaśnego mleka, mąkę razową żytnią (mieloną na żarnach) oraz letnią wodę i sól. Wyrabianemu ciastu nadawała już mama okrągły kształt i układała w dużych drewnianych nieckach po trzy sztuki obok siebie do wyrośnięcia” (Wywiad etnograficzny przeprowadzony z mieszkańcami Gruszowa Wielkiego). Obecnie częściej kwaśne mleko zastępowane jest maślanką. Ponadto niezmiennie do wypieku chleba żytniego gruszowskiego wykorzystywane jest zboże pochodzące z upraw znajdujących się w regionie, woda źródlana ze studni głębinowych, a także sól kamienna gruboziarnista z kopalni w Bochni. To wszystko sprawia, że chleb ten jest odpowiednio wilgotny i delikatny oraz posiada niezmiennie wyborny smak, który doceniany jest przez konsumentów w całej Polsce, a także poza granicami kraju.