Ostatnio dodane

  • Tłuszcze
  • Produkty roślinne
  • Mąka
  • Dodatki technologiczne
  • Mąka pszenna
  • Woda
  • Drożdże
  • Sól
  • Sprzęt
  • Metoda 5 fazowa
  • Zakwas pszenny
  • Zakwas żytni
  • Metoda 3 fazowa
  • Metoda 2 fazowa
  • Chleb pszenny
  • Chleb pszenny na zaczynie

Pieczywo żytnie

  • Żytni razowy na miodzie
  • Żytni razowy
  • Badanie kwasowości

Podpłomyk lelowicki

Podpłomyk lelowicki 

Źródło:Ministerstwo Rozwoju Rolnictwa i Wsi

Wygląd:

Wyglądem przypomina bochen chleba ze złocistobrązową skórką. Na przekroju jasnobrązowy, z widocznymi porami

Kształt:

Płaski, okrągły, na przekroju owalny

Wielkość:

Waga ok. 0,5 kg, średnica ok. 20 cm, grubość ok. 3 cm

Konsystencja:

Stała, zwarta, dobrze wypieczona, charakterystyczna dla chleba

Smak i zapach:

Właściwy dla chleba pieczonego w piecu chlebowym

Barwa (zewnętrzna i na przekroju:

Z zewnątrz złocistobrązowa, od spodu jasnobrązowa z widocznymi resztkami białej mąki. Na przekroju jasnobrązowa

Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu:

„Zwykły podpłomyk piekło się przy okazji pieczenia chleba, chociaż nie przy każdym pieczeniu. Najczęściej piekło się go wtedy jak było mało chleba na śniadanie lub na kolację, ale byli też smakosze podpłomyków. (…) Zanim upiekło się chleb, zanim on wystygł tak, że dało się go zjeść to podpłomyk był już gotowy. Był cienki, dlatego szybko się upiekł i też szybko stygł i szybko nadawał się do jedzenia” (Wywiad przeprowadzony z mieszkańcami wsi Lelowice Kolonia). Podpłomyki przygotowuje się z tego samego ciasta co chleb. Do jego przygotowania potrzebna jest mąka (pszenna i żytnia – pochodzące z własnych upraw pszenicy lub żyta, które poddawano przemiałowi w okolicznym młynie), drożdże, woda i sól. Ponadto niezbędne było tzw. ciastko – niewielka ilość ciasta pozostała po poprzednim wypieku (wewnątrz wilgotne, z zewnątrz lekko zeschnięte, z charakterystyczną skorupką), dzięki której proces fermentacji zachodził szybciej. Otrzymane ciasto dzielono na 4 części: z 3 z nich formowano 3 bochenki chleba, a z ostatniej 4 okrągłe i cienkie placki – podpłomyki. Wedle upodobań domowników, podpłomyki smarowało się jajkiem z cukrem lub posypywało się siemieniem lnianym, makiem czy solą, a jesienią na wierzch wykładało się świeże śliwki węgierki lub damaszki. Tak przygotowane podpłomyki pieczono w piecu chlebowym przed wypiekiem chleba. Podstawą dobrego wypieku były nie tylko składniki, ale również niezbędne naczynia i przedmioty, które posiadała każda gospodyni: drewniana dzieża, drewniana miarka, garniec i kwartka, jak również piec chlebowy, drewniana łopata, pomietło, ożóg (pociosek). Ponadto ważne było też, aby podczas pieczenia piec miał odpowiednią temperaturę. „Poznało się, że podpłomyk jest już gotowy, kiedy zajrzało się do pieca – jak był rumiany to się go nawet wzięło do ręki i od spodu postukało i jak był taki głuchy sygnał to znaczy, że jest dobry” (Wywiad przeprowadzony z mieszkańcami wsi Lelowice Kolonia). Podpłomyki nadal przygotowuje się według starych receptur, często przy pomocy dawniej stosowanych narzędzi i wypieka w tradycyjnych piecach chlebowych, które istnieją jeszcze w niektórych wiejskich gospodarstwach. Podpłomyki najczęściej przygotowywało się w sobotę, kiedy piekło się chleb. Spożywano je w dniu przygotowania podając z masłem, serem, miodem, bądź bez dodatków.